June 23, 2023

Op zonnige dagen staan lampen en straalkachels groene stroom weg te branden in de kassen

Steeds vaker moeten netbeheerders noodmaatregelen nemen om het elektriciteitsnet te stabiliseren. Veel schone stroom wordt nu weggegooid, terwijl we het ook slim zouden kunnen inzetten: zoals om auto's op te laden.

Illustratie van bovenstaande kas is gemaakt met Midjourney.

Steeds vaker moeten netbeheerders noodmaatregelen nemen om het elektriciteitsnet te stabiliseren. De belangrijkste reden is eigenlijk een positieve ontwikkeling: dankzij de enorme opschaling van zonne-energie in recente jaren, vloeien er op sommige momenten enorme hoeveelheden schone energie het net op. Dat wordt nu vaak weggegooid, terwijl we het ook slim zouden kunnen inzetten.

Op zonnige dagen staan er nu vaak straalkachels op volle standen elektriciteit weg te branden. Lampen in (lege) kassen springen aan om van de zonne-energie af te komen. Bitcoinminers zien hun kans schoon en bakken bitcoins van het oververhitte net. En uit nood wordt water van de ene vaart in de andere gepompt. 

Alles om het net te stabiliseren.

Waarom is dit nodig?

Pieken in stroomproductie moeten worden opgevangen. Het elektriciteitsnet moet namelijk altijd perfect in balans zijn: als er te veel stroom het net op vloeit vanuit de centrales en de zonnepanelen, moet vaak binnen een aantal seconden al een oplossing worden gevonden. 

Als we dat niet doen, loopt het voltage op het net op, wordt het te warm, en kunnen er apparaten ‘boem’ gaan zeggen. Zover komt het in Nederland niet, vanwege het grote en complexe netwerk van noodmaatregelen om zoiets te voorkomen. ‘Leveringszekerheid’ is een groot goed in Nederland. 

Als er te weinig stroom geproduceerd wordt, omdat er ergens opeens toch veel stroom wordt verbruikt, moet er snel nieuwe stroom worden bijgemaakt. Ook dat gaat tegenwoordig met noodmaatregelen, bijvoorbeeld door kleine gascentrales bij kassen harder te laten werken. Deze generatoren produceren doorgaans warmte en elektriciteit voor de kassen, maar worden tegenwoordig ook flexibel ingezet om snel nieuwe stroom te leveren als er te weinig stroom beschikbaar is op het net. 

Kosten voor de één is winst voor de ander

De eigenaren van kassen zijn de laatste maanden daarom vaak spekkoper: voor al deze noodmaatregelen wordt namelijk flink geld neergelegd door de energiebedrijven, die zwaar worden beboet voor het verkeerd voorspellen van de energiemarkt. Hoe dichter bij het daadwerkelijke stroomverbruik ze zitten, hoe beter. Hoe meer ze er vanaf zitten, hoe hoger de kosten voor het stabiliseren van het net.

Energiebedrijven betalen daarom compensaties uit voor zowel het wegbranden van de stroom als voor het aanzwengelen van de stroomproductie, soms zelfs binnen hetzelfde uur! Tel uit de winst voor de kaseigenaren en de kosten voor de samenleving en de energiebedrijven. En denk aan de verspilling van al die schone energie, die we ook gewoon zouden kunnen gebruiken.

Dankzij een overschot aan duurzame energie wordt het alleen maar voller op het net, vooral tijdens zonnige pieken, dus dit probleem lijkt de komende jaren alleen maar groter te worden. Als de kosten op een gegeven moment niet meer te dragen zijn, dan is het afwachten tot er dingen uit gaan vallen.

Batterijen van elektrische auto’s

Veel slimmer zou het zijn als we deze pieken aan schone zonne-energie ergens kunnen opvangen op een manier dat we er daadwerkelijk iets aan hebben. Soms wordt in de media gesproken over het inzetten van kleine waterstofgeneratoren, maar dat is eigenlijk maar marginaal beter. Het produceren van waterstof is niet bijster efficient, het koud opslaan kost ook energie, en bij het terug omzetten van waterstof naar elektriciteit gaat opnieuw een hoop energie verloren: zonde dus!

Wat werkt dan beter? De batterijen van de elektrische auto’s die op dit moment al rondrijden. Die hoeven we niet meer te bouwen - ze zijn er immers al - en ze moeten een paar keer per week worden opgeladen. Dat is een hoop elektriciteit die je vrij eenvoudig kan timen.

Wat heb je ervoor nodig? De app van Stekker kan helpen, die regelt namelijk automatisch het laden op zonne-energie wanneer dat beschikbaar is. Dat kan vandaag de dag al.

De komende jaren zal er ook nog meer infrastructuur en netverzwaring moeten komen om dit in nog betere banen te leiden. Ook moeten dynamische contracten wat beter bekend worden onder de mensen. En zou het helpen als aan sommige verouderde wettelijke regelingen een einde gaat komen, zoals het salderen van zonne-energie.

Maar wie vandaag al zou willen beginnen met het slimmer gebruiken van die pieken aan zonne-energie, kan daar vandaag al mee starten.

Over Stekker

Stekker maakt het slim laden van auto’s makkelijk. Wie zin heeft om aan de slag te gaan of mee te helpen met deze missie, kan natuurlijk de app downloaden of eens kijken op ons community platform op community.stekker.com. Als je bezig bent met een smart home, dan kan je Stekker integreren op je slimme stekkers via onze IFTTT integraties. Ontwikkelaars kunnen terecht op developer.stekker.com. We zijn actief op Twitter, LinkedIn, Youtube en Instagram. Inschrijven op onze nieuwsbrief kan hieronder!